ΑΠ 1073/2011 -ΚΑΤΑΧΡΑΣΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ - ΕΛΑΦΡΥΝΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ - Αναιτιολόγητη απόρριψη των ελαφρυντικών περιστάσεων του προτέρου εντίμου βίου και της μεταγενέστερης καλής συμπεριφοράς και εντός του σωφρονιστικού καταστήματος με διακριτή θετική συμπεριφορά

Αριθμός 1073/2011
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Μιχαήλ Θεοχαρίδη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Νικόλαο Ζαΐρη - Εισηγητή, Γεώργιο Αδαμόπουλο, Αικατερίνη Βασιλακοπούλου - Κατσαβριά και Κυριακούλα Γεροστάθη, Αρεοπαγίτες. Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 11 Μαρτίου 2011, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργίου Παντελή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και της Γραμματέως Αικατερίνης Φωτοπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος-κατηγορουμένου Κ. Α. του Ε., κατοίκου ... και ήδη κρατουμένου στο Κατάστημα Κράτησης …, που εκπροσωπήθηκε από τους πληρεξούσιους δικηγόρους του Νικόλαο Μαυρομάτη, Θεόδωρο Μαντά και Κωνσταντίνο Κοσμάτο, για αναίρεση της με αριθμό 48/2009 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Καλαμάτας. Με συγκατηγορούμενο τον Κ. Σ. του Α.. Με πολιτικώς ενάγουσα την Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία "ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.", νόμιμα εκπροσωπουμένη, η οποία στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Παναγιώτη Βασιλακόπουλο. Το Πενταμελές Εφετείο Καλαμάτας με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 30 Μαρτίου 2010 αίτησή του αναιρέσεως, καθώς και στο από 23.9.2010 δικόγραφο προσθέτων λόγων αναιρέσεως, που καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 561/2010.
Αφού άκουσε Τους πληρεξούσιους δικηγόρους των διαδίκων που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος πρότεινε 1) να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, μόνο ως προς τις διατάξεις της: α) για απόρριψη του ισχυρισμού του αναιρεσείοντος για αναγνώριση του ελαφρυντικού του άρθρου 84 παρ. 2ε ΠΚ και β) περί επιβολής ποινής και να παραπεμφθεί η υπόθεση κατά το ως άνω μέρος, προς νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως, 2) να απορριφθεί κατά τα λοιπά η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης και 3) να απορριφθούν ως αβάσιμοι και οι δύο πρόσθετοι λόγοι αναιρέσεως.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

............Η επιβαλλόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 Κ.Π.Δ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της αποφάσεως πρέπει να εκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς του κατηγορουμένου. Είναι δε αυτοτελείς εκείνοι οι ισχυρισμοί, οι οποίοι κατατείνουν στην άρση του άδικου χαρακτήρα της πράξεως ή αποκλείουν ή μειώνουν την ικανότητα προς καταλογισμό ή οδηγούν στην εξάλειψη του αξιοποίνου ή σε μείωση της ποινής. Πρέπει, όμως, οι ισχυρισμοί αυτοί να προβάλλονται κατά τρόπο ορισμένο, δηλαδή με όλα τα πραγματικά περιστατικά που κατά νόμο απαιτούνται για τη θεμελίωση τους, έτσι ώστε να μπορούν να αξιολογηθούν και σε περίπτωση αποδοχής να οδηγούν στο ειδικότερο ευνοϊκό για τον κατηγορούμενο συμπέρασμα. Διαφορετικά, δεν υπάρχει υποχρέωση του δικαστηρίου της ουσίας να αποφανθεί επί των ισχυρισμών αυτών (αορίστων) με ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Τέτοιος αυτοτελής ισχυρισμός είναι και εκείνος που προβάλλεται από τον κατηγορούμενο για συνδρομή στο πρόσωπο του ελαφρυντικής περιστάσεως από τις αναφερόμενες στο άρθρο 84 παρ. 2 Π.Κ., αφού η παραδοχή της οδηγεί, κατά της παρ. 1 του ίδιου άρθρου, στην επιβολή μειωμένης ποινής κατά το μέτρο του άρθρου 83 του ίδιου Κώδικα. Ως ελαφρυντικές περιστάσεις κατά το άρθρο 84 παρ. 2 Π.Κ. θεωρούνται, μεταξύ άλλων, (υπό α') "το ότι ο υπαίτιος έζησε ως το χρόνο που έγινε το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή", και (υπό ε') "το ότι ο υπαίτιος συμπεριφέρθηκε καλά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά την πράξη του". Για να συντρέξει όμως, η δεύτερη από τις ελαφρυντικές αυτές περιστάσεις, ναι μεν πρέπει, η συμπεριφορά αυτή να εκτείνεται σε μεγάλο διάστημα και μάλιστα υπό καθεστώς ελευθερίας του υπαιτίου, γιατί τότε μόνο η επιλογή του αντανακλά στη γνήσια ψυχική του στάση και παρέχει αυθεντική μαρτυρία για την ποιότητα του ήθους του και της κοινωνικής προδιαθέσεώς του, σε αντίθεση με τον ευρισκόμενο στη φυλακή, ο οποίος υπόκειται σε ιδιαίτερο καθεστώς, δηλαδή, στερήσεως της προσωπικής του ελευθερίας και υπακοής σε συγκεκριμένους κανόνες συμπεριφοράς επί πειθαρχική ποινή, και συνεπώς η συμπεριφορά του δεν είναι η ελεύθερη στην κοινωνία, στην οποία απέβλεψε ο νομοθέτης. Όμως, δεν μπορεί να αποκλεισθεί η συνδρομή της ελαφρυντικής αυτής περιστάσεως, στον ευρισκόμενο στη φυλακή κρατούμενο από μόνο το γεγονός ότι αυτός κρατείται και ότι εξ' αυτής της καταστάσεως του, λόγω του πειθαναγκασμού του στους κανόνες λειτουργίας των σωφρονιστικών καταστημάτων, δεν μπορεί να μη ληφθεί υπόψη η τυχόν βελτίωση της συμπεριφοράς του, η οποία (βελτίωση), κατά το διάστημα της κράτησης του προδήλως, εκδηλώνεται μόνο με θετική συμπεριφορά. Τούτο γιατί, σε διαφορετική περίπτωση και, πέραν των όποιων προνομίων που προβλέπει ο σωφρονιστικός Κώδικας και είναι ενδεχόμενο να τύχει ο κρατούμενος κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού του, θα οδηγούσε προδήλως, όχι μόνο στην εξάλειψη, αλλά ενδεχομένως και στον περιορισμό της πιθανότητας βελτίωσης του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του καταδικασθέντος και ήδη κρατουμένου. Η παραδοχή δε της συνδρομής της ελαφρυντικής αυτής περιστάσεως του άρθρου 84 παρ.2ε του Π.Κ, αναμφιβόλως, τελεί υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι η συμπεριφορά του εντός του σωφρονιστικού καταστήματος, είναι προδήλως διακριτή της συνήθους συμπεριφοράς του κρατούμενου και η οποία συνέχεται με την εξαιρετική και οπωσδήποτε βελτίωση της συμπεριφορά του.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της δίκης, κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη με αριθμ. 48/2009 απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Καλαμάτας, που καταδίκασε τον ήδη αναιρεσείοντα στην ποινή της ισοβίου καθείρξεως, για την πράξη των διακεκριμένης κλοπής κατά συναυτουργία, που τελέστηκε από πρόσωπο που διαπράττει κλοπές κατ' επάγγελμα και η συνολική αξία του αντικειμένου υπερβαίνει το ποσό των 73.367,57 ευρώ και στρέφεται κατά της Τράπεζας της Ελλάδος ΑΕ, ο συνήγορος του αναιρεσείοντος, πρόβαλε εγγράφως και ανέπτυξε και προφορικώς τους αυτοτελείς ισχυρισμούς της συνδρομής στο πρόσωπο του αναιρεσείοντος των ελαφρυντικών περιστάσεων του προτέρου εντίμου βίου και της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη του (άρθρο 84 παρ. 1 εδ. α' και ε' ΠΚ, αντίστοιχα), επικαλούμενος για τη θεμελίωση τους, τα εξής πραγματικά περιστατικά: Ως προς μεν τη συνδρομή των στοιχείων του εδαφίου α', συγκεκριμένα περιστατικά, σχετικά με την ατομική και οικογενειακή του ζωή, την επαγγελματική του συμπεριφορά και την κοινωνική του δράση, και ειδικότερα "ότι από της γεννήσεως του έως και της αποδόσεως σε βάρος του των υπό κρίση κατηγοριών, διαβιούσε στην … μετά της οικογένειας του και δη με τους γονείς του, τη σύζυγο του και τη μόλις (6) ετών ανήλικη θυγατέρα του, χωρίς ποτέ να έχει επιδείξει την όποια παραβατική συμπεριφορά, όντας άνθρωπος χαμηλών τόνων, απασχολούμενος αποκλειστικά με τα του οίκου του και με τις επαγγελματικές του υποχρεώσεις, ιδίως δε μετά τον τραγικό θάνατο του αδελφού του, γεγονός το οποίο μέχρι και σήμερα συναισθηματικά τον συνοδεύει. Ότι η οικογένεια και το παιδί του αποτελούσαν πάντα το μοναδικό του καταφύγιο και τον κεντρικό άξονα της ζωής του. Όντας φιλήσυχος, αγαπητός, έντιμος, αξιοπρεπής και ευσυνείδητος, ουδέποτε έγινε αποδέκτης οποιασδήποτε μομφής ή παραπόνων είτε από τον κοινωνικό του περίγυρο, είτε από την οικογένεια και τους φίλους του, είτε από το εργασιακό του περιβάλλον, τους συναδέλφους και τους προϊσταμένους του, και ότι έχαιρε της εκτιμήσεως και της εμπιστοσύνης όλων ήδη από της ενάρξεως της εργασίας του. Επιπρόσθετα, είχε επικαλεστεί και τα παρακάτω περιστατικά: α) ότι μεγάλωσε με στερήσεις αλλά σε οικογενειακό περιβάλλον έντιμο και ηθικό στο χωρίο του (...), όπου και φοίτησε στο Γυμνάσιο μέχρι την Γ' τάξη. Ότι σταμάτησε το σχολείο για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένεια του, ο ίδιος εργαζόταν σταθερά στα κτήματα και για ένα διάστημα στην Αθήνα, ως υδραυλικός, παρά το νεαρό της ηλικίας του. Υπηρέτησε κανονικά τη στρατιωτική του θητεία στις ειδικές δυνάμεις του Ναυτικού (ΜΥΚ), από το έτος 1979 έως 1981, αφοσιωμένος στο καθήκον του και στην Πατρίδα με ιδιαίτερη επιμέλεια, συνέπεια και εντιμότητα, χωρίς να δώσει αφορμή με οποιαδήποτε αρνητική συμπεριφορά (βλ. προσκομιζόμενο σχετικό πιστοποιητικό). Ότι πριν προσληφθεί στην Τράπεζα εργάστηκε ως φύλακας στη ΜΟΒΙL .... Ότι μέχρι τις 10-10-2004 περιποιούταν και φρόντιζε με ιδιαίτερη στοργή τους υπερήλικες και άρρωστους γονείς του, που διέμεναν στο χωριό, εκ των οποίων ο μεν πατέρας του απεβίωσε λίγες μέρες μετά τη σύλληψη του (16-10-2004) και από το σοκ που υπέστη, λόγω της πράξης του και της προφυλάκισης του, η δε μητέρα του, άρρωστη με καρδιακά προβλήματα περνά σήμερα το δικό της Γολγοθά (βλ. προσκομιζόμενα έγγραφα), β) εργάστηκε επί (20) χρόνια στην Τράπεζα της Ελλάδος (υποκατάστημα ...), ως προσωπικό ασφαλείας (από το έτος 1984 μέχρι την απόλυση του μετά την πράξη) και ήταν άψογος, προσεκτικός και συνεπής υπάλληλος στα καθήκοντα του, χωρίς να έχει δημιουργήσει οποιοδήποτε πρόβλημα στην υπηρεσία, γεγονός που αναγνωρίζεται από τους επιθεωρητές της Τράπεζας και μάρτυρες Π. Γ. και Ι. Γ., αλλά και από το διευθυντή της Τράπεζας Α. Η. (βλ. καταθέσεις τους στην Ανακρίτρια) και όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιον σας, γ) είναι οικογενειάρχης και με μεγάλο κόπο, ιδιαίτερες φροντίδες και οικονομικές θυσίες προσπάθησε να μεγαλώσει και να μορφώσει τα παιδιά του. Ήδη, ο μεν γιος του είναι σήμερα σπουδαστής στο τελευταίο έτος της Σχολής Διεθνούς Εμπορίου στην Καστοριά, η μεγάλη κόρη του έδωσε πανελλήνιες εξετάσεις για να εισαχθεί στα ΑΕΙ, αλλά απέτυχε και η μικρή κόρη του είναι μαθήτρια Γυμνασίου (βλ. προσκομιζόμενες βεβαιώσεις), δ) ουδέποτε μέχρι την 1-10-2004 είχε αναμειχθεί σε πράξεις ή δραστηριότητες ανήθικες ή αντικοινωνικές. Αντιθέτως ασχολήθηκε επανειλημμένως και για μακρό χρονικό διάστημα με τα κοινά και τα δημόσια πράγματα του χωριού του, συμμετέχοντας ενεργά σε αυτοδιοικητικές εκλογές και διαδικασίες ως υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος (βλ. προσκομιζόμενα σχετικά έγγραφα). Ότι συμμετείχε ενεργά σε πολιτιστικές και εξωραϊστικές δραστηριότητες στο χωριό μου, αλλά και σε συνδικαλιστικές δραστηριότητες στο χώρο εργασίας του, όπου ήταν εκλεγμένο μέλος του Δ.Σ του σωματείου (2002), γεγονός που κατατέθηκε από 4 τουλάχιστον μάρτυρες, ε) δεν απασχόλησε ποτέ στα 49 του χρόνια τις διωκτικές αρχές για παράνομες ή ανήθικες πράξεις, ως δράστης ή ως ύποπτος, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από το ποινικό του μητρώο, το οποίο είναι ουσιαστικά λευκό και δείχνει ότι δεν ήταν παραβατικό άτομο. Οι δυο μικρές ποινές των 20 ημερών για παράβαση του ΚΟΚ, ασφαλώς, δε συνιστούν ανήθικη ή άτιμη ζωή και συμπεριφορά, στ) ο έντιμος βίος του συνεπικουρείται και από τη με ημερομηνία 03-02-2009 έκθεση της κοινωνικής λειτουργού του Νοσοκομείου κρατουμένων Κορυδαλλού, καθώς και από την 20-02-2009 συστατική επιστολή του ιερέα και οφθαλμίατρου του Νοσοκομείου κρατουμένων Κορυδαλλού, που σημειώνουν με έμφαση την καλή διαγωγή του και το ήθος του κατά το μακρό χρόνο κράτησης του στις φυλακές. Ως προς δε τη συνδρομή του στοιχείου του εδαφίου ε', επικαλείται αντίστοιχα τα εξής περιστατικά: Ότι για το χρονικό διάστημα από της τελέσεως της πράξεως (1-10-2004) μέχρι και σήμερα (26-5-2009), ήτοι για χρονικό διάστημα πέντε σχεδόν (5) ετών ο κατηγορούμενος επέδειξε άριστη διαγωγή, αποτελώντας χαρακτηριστικό παράδειγμα αναστροφής της προηγηθείσας παραβατικής συμπεριφοράς του. Ειδικότερα, καθ' όλη τη διάρκεια της κράτησης του, αρχικά στις δικαστικές φυλακές Ναυπλίου και στη συνέχεια έως και σήμερα στη δικαστική φυλακή …, υπήρξε υπόδειγμα κρατουμένου, τηρώντας κάθε σωφρονιστικό κανόνα συνεργαζόμενος με τον τρόπο λειτουργίας και σύμφωνα με τις επιταγές των αντίστοιχων καταστημάτων κράτησης, συνεργαζόμενος αγαστά με τους υπαλλήλους και τις διευθύνσεις αυτών, συμβάλλοντας ακόμη και σε περιόδους ή περιπτώσεις "κρίσεων" εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων. Συγκεκριμένα, ο κατηγορούμενος, ως κρατούμενος στις δικαστικές φυλακές …, συνέβαλε καθοριστικά στην καταστολή εξεγέρσεως των κρατουμένων, το Νοέμβριο του 2007, συνδράμοντας το δύσκολο έργο των σωφρονιστικών υπαλλήλων και της διευθύνσεως του σωφρονιστικού καταστήματος, κατευνάζοντας τα πνεύματα και αποτρέποντας την ολοσχερή καταστροφή του καθώς και πιθανές συμπλοκές-τραυματισμούς υπαλλήλων και κρατουμένων. Περαιτέρω, ο κατηγορούμενος, ήδη από την 8-10-2007, δυνάμει της υπ' αριθμ. 1/31/10-10-2007 αποφάσεως του Πειθαρχικού Συμβουλίου της Φυλακής Αλικαρνασσού, φοιτά έως και σήμερα στο τμήμα "Ειδικών Αεροπορικών Εταιρειών", του Δημοσίου ΙΕΚ Ηρακλείου, στο οποίο εισήχθη κατόπιν προφορικών και γραπτών εξετάσεων, τέταρτος κατά σειρά επιτυχίας. Ότι όσον αφορά στη συμμετοχή και απόδοση στα μαθήματα του διακρίνεται για το ήθος, τη συνέπεια και την ευσυνειδησία του, σύμφωνα με σχετικές βεβαιώσεις των διδασκόντων καθηγητών του. Ότι κατά το διάστημα των εξόδων του από τη φυλακή, λόγω χορηγήσεως τριών 24ώρων αδειών, προκειμένου να παραστεί στη κηδεία του πατέρα του και του παππού του, συμμορφώθηκε απόλυτα στους όρους των αδειών αυτών".
Στην προκείμενη περίπτωση, από τα πρακτικά της δίκης επί της οποίας εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση και τα οποία παραδεκτώς επισκοπούνται για τις ανάγκες του αναιρετικού ελέγχου οι ως άνω ισχυρισμοί του περί συνδρομής στο πρόσωπο των άνω ελαφρυντικών περιστάσεων, ήτοι τόσον της ελαφρυντικής περιστάσεως του προτέρου εντίμου βίου, όσο και της καλής συμπεριφοράς του, επί μακρό χρόνο μετά την τέλεση της πράξεως, απορρίφθηκαν κατά την επικρατήσασα στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο γνώμη των τριών (3) μελών του, με την παρακάτω αιτιολογία. "Απορριπτέοι τέλος κρίνονται οι αυτοτελείς ισχυρισμοί του κατηγορουμένου Κ. Α. περί αναγνωρίσεως στο πρόσωπο του των ελαφρυντικών περιστάσεων και δη α) του ότι έως το χρόνο τελέσεως του εγκλήματος έζησε έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή (αρθρ. 84 παρ.2α του Π.Κ) και β) του ότι συμπεριφέρθηκε καλά για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τις πράξεις του (84 παρ. 2ε Π.Κ), καθόσον δεν αποδείχθηκε ότι πράγματι αυτός μέχρι την τέλεση της άνω αξιόποινης πράξης ζούσε έντιμο ατομικό, οικογενειακό, επαγγελματικό και γενικά κοινωνικό βίο. Αντιθέτως, ήταν φυγόπονος υπάλληλος, καθυστερούσε συχνά να προσέρχεται στην εργασία του (περί ώρα 10.00), προφανώς γιατί ξενυχτούσε στο καφέ-μπαρ κατάστημα του, με συνέπεια να τον καλεί στο γραφείο του ο Διευθυντής (Η. Α.), για παρατηρήσεις και συστάσεις, χωρίς όμως να συμμορφώνεται. Ούτε επίσης αποδείχτηκε ότι επέδειξε καλή συμπεριφορά μετά την τέλεση της ως άνω πράξης, καθόσον η καλή συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια της κρατήσεως στις φυλακές, δεν οφείλεται σε εσωτερική βελτίωση αυτού, αλλά στην κατ' ανάγκη συμμόρφωση του στους κανόνες που διέπουν τη διαβίωση των κρατουμένων στις φυλακές". Η αιτιολογία, όμως, αυτή δεν είναι η απαιτούμενη κατά τα ανωτέρω ειδική και εμπεριστατωμένη, διότι δεν εκτίθενται σ' αυτήν, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία και οδήγησαν το Εφετείο στην απορριπτική των ισχυρισμών αυτού κρίση του. Τούτο γιατί, το δικαστήριο που απέρριψε τους ισχυρισμούς του αναιρεσείοντος για τη συνδρομή στο πρόσωπο του των άνω ελαφρυντικών περιστάσεων, περιορίσθηκε μόνο για μεν την πρώτη περίπτωση στο ότι δεν αποδείχθηκε ότι πράγματι αυτός μέχρι την τέλεση της άνω αξιόποινης πράξης ζούσε έντιμο ατομικό, οικογενειακό, επαγγελματικό και γενικά κοινωνικό βίο, επαναλαμβάνοντας μόνο τη σχετική διάταξη του νόμου, για δε τη δεύτερη περίπτωση στο ότι δεν αποδείχθηκε ότι επέδειξε καλή συμπεριφορά μετά την τέλεση της ως άνω πράξης, καθόσον η καλή συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια της κρατήσεώς του στις φυλακές, δεν οφείλεται σε εσωτερική βελτίωση αυτού, αλλά στην κατ' ανάγκη συμμόρφωση του στους κανόνες που διέπουν τη διαβίωση των κρατουμένων στις φυλακές". Ειδικότερα, αναφορικά με την απόρριψη της ελαφρυντικής περιστάσεως του άρθρου 84 παρ.2α του Π.Κ, οι παραδοχές του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου ότι ο αναιρεσείων ήταν φυγόπονος υπάλληλος, και καθυστερούσε συχνά να προσέρχεται στην εργασία του (περί ώρα 10.00), προφανώς γιατί ξενυχτούσε στο καφέ-μπαρ κατάστημα του, με συνέπεια να τον καλεί στο γραφείο του ο Διευθυντής (Η. Α.), για παρατηρήσεις και συστάσεις, χωρίς όμως να συμμορφώνεται. Ούτε επίσης αποδείχτηκε ότι επέδειξε καλή συμπεριφορά μετά την τέλεση της ως άνω πράξης, καθόσον η καλή συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια της κρατήσεως στις φυλακές, δεν οφείλεται σε εσωτερική βελτίωση αυτού, αλλά στην κατ' ανάγκη συμμόρφωση του στους κανόνες που διέπουν τη διαβίωση των κρατουμένων στις φυλακές". Η αιτιολογία, όμως, αυτή δεν είναι η απαιτούμενη κατά τα ανωτέρω ειδική και εμπεριστατωμένη, διότι δεν εκτίθενται σ' αυτήν, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία και οδήγησαν το Εφετείο στην απορριπτική των ισχυρισμών αυτού κρίση του. Τούτο γιατί, το δικαστήριο που απέρριψε τους ισχυρισμούς του αναιρεσείοντος για τη συνδρομή στο πρόσωπό του των άνω ελαφρυντικών περιστάσεων, περιορίσθηκε μόνο για μεν την πρώτη περίπτωση, στο ότι δεν αποδείχθηκε ότι πράγματι αυτός μέχρι την τέλεση της άνω αξιόποινης πράξης ζούσε έντιμο ατομικό, οικογενειακό, επαγγελματικό και γενικά κοινωνικό βίο, επαναλαμβάνοντας μόνο τη σχετική διάταξη του νόμου, για δε τη δεύτερη περίπτωση, στο ότι δεν αποδείχθηκε ότι επέδειξε καλή συμπεριφορά μετά την τέλεση της ως άνω πράξης, καθόσον η καλή συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια της κρατήσεώς του στις φυλακές, δεν οφείλεται σε εσωτερική βελτίωση αυτού, αλλά στην κατ' ανάγκη συμμόρφωση του στους κανόνες που διέπουν τη διαβίωση των κρατουμένων στις φυλακές". Ειδικότερα, αναφορικά με την απόρριψη της ελαφρυντικής περιστάσεως του άρθρου 84 παρ.2α του Π.Κ, οι παραδοχές του δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου ότι ο αναιρεσείων ήταν φυγόπονος υπάλληλος, και καθυστερούσε συχνά να προσέρχεται στην εργασία του (περί ώρα 10.00), προφανώς γιατί ξενυχτούσε στο καφέ-μπαρ κατάστημα του, με συνέπεια να τον καλεί στο γραφείο του ο Διευθυντής (Η. Α.), για παρατηρήσεις και συστάσεις, χωρίς όμως να συμμορφώνεται", ενδεχομένως να αποτελούν αιτία και αφορμή ελέγχου του από την υπηρεσία του, πλην όμως δεν αποκλείουν τη συνδρομή στο πρόσωπο του αναιρεσείοντος της άνω ελαφρυντικής περιστάσεως, πολύ δε περισσότερο όταν υφίσταται αβεβαιότητα, ως προς την ύπαρξη συγκεκριμένων σε βάρος του ανάλογων περιστατικών, τα οποία δεν μπορεί να συναχθούν σε καμία περίπτωση από την παραδοχή ότι ήταν φυγόπονος, προφανώς, γιατί ξενυχτούσε. Περαιτέρω, και ως προς τη ν απόρριψη του αυτοτελούς ισχυρισμού περί συνδρομής της ελαφρυντικής περιστάσεως του άρθρου 84 παρ.2ε του Π.Κ., η προσβαλλόμενη απόφαση δε διαλαμβάνει την απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Τούτο, γιατί, ο αναιρεσείων είχε επικαλεστεί σειρά θετικών στοιχείων, που συνηγορούσαν στην παραδοχή του ισχυρισμού του αυτού, όπως ότι υπήρξε υποδειγματική η συμπεριφορά του κατά το διάστημα του πενταετούς εγκλεισμού του στα καταστήματα Κράτησης Ναυπλίου και …, κατά τη διάρκεια του οποίου όχι μόνο δεν τιμωρήθηκε πειθαρχικά, αλλά ούτε και υπέπεσε σε οποιαδήποτε πειθαρχικό παράπτωμα, πολύ δε περισσότερο που ο ίδιος είχε συμβάλει με θετικές του ενέργειες στην καταστολή εξεγέρσεων των κρατουμένων στη φυλακή …, ενώ ό ίδιος κατά το διάστημα του εγκλεισμού του όχι μόνο έτυχε αδειών χωρίς να παραβεί τα χρονικά όρια τους, αλλά κατόπιν σχετικής αποφάσεως του συμβουλίου των φυλακών, έτυχε άδειας και του επιτράπηκε η εκτός των φυλακών παρακολούθηση μαθημάτων ως σπουδαστή στο Ι.Ε.Κ Ηρακλείου, τα οποία και ανελλιπώς παρακολουθεί. Επομένως, ο σχετικός λόγος αναιρέσεως, κατά το σκέλος του που πλήττει την προσβαλλόμενη απόφαση για έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, ως προς την απόρριψη των ελαφρυντικών περιστάσεων του προτέρου εντίμου βίου (άρθρο 84 παρ.2α του Π.Κ) και της καλής συμπεριφοράς για μεγάλο διάστημα μετά την τέλεση της πράξεως (άρθρο 84 παρ.2ε του Π.Κ), είναι βάσιμος και, πρέπει, κατά παραδοχή του, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση ως προς την απορριπτική των εν λόγω ελαφρυντικών περιστάσεων διάταξη της, αναγκαίως δε και ως προς τη διάταξη της για την επιβολή ποινής. Κατ' ακολουθία των ανωτέρω, η ένδικη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή εν μέρει και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, προκειμένου το εκδόσαν αυτή Εφετείο να κρίνει ως προς το μέρος της συνδρομής στο πρόσωπο του αναιρεσείοντος των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84 παρ.2 εδ.α' και ε' του Π.Κ, και σε καταφατική περίπτωση να τις συνεκτιμήσει κατά την επιμέτρηση της ποινής, που θα του επιβληθεί και να παραπεμφθεί η υπόθεση, κατά το αναιρούμενο μέρος της, στο ίδιο Δικαστήριο, αφού είναι δυνατή η συγκρότηση του από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 Κ.Ποιν.Δ). Κατά τα λοιπά πρέπει να απορριφθεί η αίτηση αναιρέσεως.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Αναιρεί εν μέρει την υπ' αριθμό 48/2009 απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Καλαμάτας, μόνο α) ως προς τη διάταξη της που απέρριψε τους ισχυρισμούς περί συνδρομής της ελαφρυντικής περιστάσεως του προτέρου εντίμου βίου και του ότι ο υπαίτιος συμπεριφέρθηκε καλά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά την πράξη του και β) ως προς τη διάταξη της περί της ποινής που επιβλήθηκε για την εν λόγω πράξη. Και
Παραπέμπει την υπόθεση κατά το αναιρούμενο μέρος της, για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από δικαστές άλλους, από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουμένως.
Απορρίπτει κατά τα λοιπά την από 30 Μαρτίου 2010 αίτηση του Κ. Α. του Ε., κατοίκου ... και ήδη κρατούμενου στο Κατάστημα Κράτησης …, και τους επ' αυτής από 23-9-2010 πρόσθετους λόγους, για αναίρεση της ίδιας (με αριθμό 48/2009) αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Καλαμάτας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 6 Απριλίου 2011. Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 24 Ιουνίου 2011.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                                                                                                                                                                 Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ